نام علمی:
Mirabilis Jalapa
تیره:
Nyctuaginaceae
گیاهشناسی
لاله عباسی گیاهی علفی از تیره لاله عباسی، چند ساله و زینتی است. ساقه ی این گیاه، ساقه هایی منشعب به ارتفاع ۴۰ سانتی متر تا یک متر و حتی بیشتر است. برگهای متقابل، بیضوی نوک تیز با کناره ناهمواره و گل های زیبا با ظاهر تقريبا قیفی شکل دارد.
گل عباسی دارای برگ های تخم مرغی شکلی است و گل ان دارای ۵ گلپر به هم چسبیده است و دارای ساقه های بلند و پراکنده است که معمولا طول ساقه های آن به ۸۰ سانتی متر هم می رسد. گل عباسی معمولا در عصر و در هوای ابری شروع به باز کردن گل های خود می کند و زمانی که صبح می شود دوباره گل های ان بسته می شود.
از مشخصات لاله عباسی این است که گل های آن مرکب از جام و کاسه مشخص به نظر می رسد در حالی که اصولا فاقد جام است. آن چه که به صورت کاسه گل جلوه می کند در واقع انولوکری از برگ هاست که در قاعده کاسه گل رنگین گیاه، جای دارد. رنگ کاسه گل نیز به علت آن که گیاه پیوسته پرورش می یابد، متفاوت و حتی در بعضی نمونه ها، ابلق است. پرورش آن در غالب نواحی معمول می باشد.
گل دهی این گیاه بستگی به منطقه ای که در آن زندگی می کنید دارد اگر منطقه شما دارای آب و هوایی گرم دارد در تمام طول سال گل می دهد. گل عباسی به سرما بسیار حساس است و فورا دچار پژمردگی می شود. اگر هم قصد دارید این گل زیبا را در منزل نگه داری کنید با ایجاد یک شرایط مطلوب به پرورش ان بپردازید، اوج رشد و شکوفایی گل عباسی در تابستان و پاییز است . اگر این گل را در گلدان نگه داری می کنید در فصل زمستان گلدان را به داخل منزل انتقال دهید.
خواص درمانی و موارد مصرف
قسمت مورد استفاده گیاه لاله عباسی از نظر درمانی ریشه آن است که رنگ قهوه ای تیره دارد. و خواص درمانی ریشه این گیاه دارای اثر مسهلی است ولی به عنوان دفع کرم نیز به کار رفته است. گرد ریشه آن اگر به مقدار ۱.۵ تا ۴ گرم مصرف شود، اثر مسهلی ظاهر می کند. برای این کار باید گرد ریشه را در آب یا در چای وارد کرد و سپس مصرف نمود و یا آنکه آن را با مقداری قند سایید و بعد به کار برد. دم کرده نیمکوب ۴ تا ۸ گرم ریشه گیاه در ۱۵۰ گرم آبی، جوجه یا در جوشانده گوشت نیز یکی از صور استفاده از گیاه است.
در چین از خیسانده برگ گیاه لاله عباسی در آب، نوعی ماده رنگی قرمز به دست می آورند که از آن، جهت رنگ کردن برخی انواع شیرینی استفاده به عمل می آورند. ضمنا گرد دانه آن نیز در ژاپن به مصارف تغذیه می رسد.
انواع دارویی لاله عباسی
انواع دارویی لاله عباسی که در زیر آورده شده اند، نیز، به مصارف درمانی در نواحی مختلف محل رویش می رسند ولی ارزش قابل توجه ندارند:
- .Berhlavia hirsuta L، این گیاه در نواحی حاره امریکا می روید و برگ های آن به عنوان تب بر و صفرابر مصرف می شود.
- .B. procumbens Rxl، در هند می روید و به مصرف درمان آسم و ناراحتی های ریوی می رسد.
- .B, recta L، در هند می روید و در نواحي محل رویش به مصارف درمانی می رسد. اثر مسهلی و قی آور دارد.
- .Mirabilis lichotoma L، گیاهی است که در مکزیک می روید و ریشه اش اثر مسهلی دارد.
- .MM. Jongillora L، در امریکای شمالی می روید و مانند گیاه قبلی به مصارف مشابه می رسد.
- از .Hermidium alipes S. Warton، ماده ای به نام دوپامین Dopamine به فرمول C۸H۱۱NO۲ و به وزن ملکولی ۱۵۳.۱۸ استخراج شده است که به صورت بلوری های درشت و منشوری شکل متبلور می شود. در مقابل اکسیژن حساسیت دارد و به سرعت تغییر رنگ می دهد.
هیچ یک از گونه های دارویی لاله عباسی در ایران نمی رویند.
نیازهای اکولوژیکی
نور مورد نیاز
لاله عباسی به نور مستقیم نیاز دارد. حال اگر نور کم باشد رنگ برگها کم رنگ شده و گلها و غنچه ها می ریزند. اما اگر نور زیاد باشد دو حالت پیش می آید:
۱- اگر رطوبت خاک و هوا مناسب باشد، مشکلی برای گیاه پیش نمی آید
۲- اگر هوا خشک باشد و خشکی خاک هم رخ بدهد، باعث ریزش گلها و سوختگی برگها می شود.
آبیاری
زمان آبیاری گیاه وقتی است که خاک کمی رطوبت خود را از دست داده است چون اگر خام خیس باشد و آبیاری کنیم، غرقاب شدن خاک به گیاه صدمه می زند. از طرفی اگر گیاه را به فرم چندساله کشت می کنیم، پس گیاه در خاک ریشه گوشتی تولید می کند بنابراین باید در فصل زمستان آبیاری را کمتر کرد تا ریشه ها نپوسند.
دمای مناسب
این گیاه بومی مناطق گرمسیری است ، پس آب و هوای گرم را می پسندد ولی گرمای زیاد را نمی تواند تحمل کند و اگر رطوبت خاک کافی باشد و هوا هم شرجی باشد، می تواند در چنین هوایی زندگی کند. از طرفی همزمان با کاهش دما، گلدهی آن کاهش می یابد و وقتی دما به صفر رسید گیاه کاملا از بین می رود.
خاک مورد نیاز
خاک این گیاه باید سبک و دارای زهر کشی خوبی باشد بهترین خاک رس آهکی و کمی مرطوب است. اگر خاک فقیر باشد و کمبود مواد غذایی برای گیاه رخ بدهد منجر به رنگ پریدگی برگها، تولید برگهای کوچک، ریزش گلها و باز نشدن غنچه های می شود. اگر کوددهی بیش از حد نیاز گیاه اعمال گردد، گلدهی کاهش می یابد و در عوض رشد رویشی گیاه تحریک می گردد.
تکثیر
این گیاه از طریق بذر در اوایل بهار و یا تقسیم غده در هر زمان امکانپذیر است. اگر به مدت یک شب قبل از کاشت دانه های آن را در آب قرار دهید، جوانه زدن آن سریعتر خواهد شد. بذر این گل را می توانید از خود گل بگیرید. در فصل پاییز، دانه هایی درشت و سیاه رنگ ظاهر می شود. اما زمانی که خوب برسند، خودشان بر روی زمین می افتند و به این ترتیب می توانید بذرها را جمع آوری کنید و در جایی خنک نگهداری کنید و در فصل مناسب آن، بذرها را بکارید.
بهترین زمان برای کاشت بذرها اواخر زمستان است. از قبل خاک را کمی با کود مخلوط کنید. بذرها را در یک گلدان متوسط، در عمق ۲۰ سانتی متری بکارید. خاک اصلی خاک نرم و با مخلوطی از خاک برگ برای این گل بسیار مناسب است. از زمان کاشت تا زمانی که این گل ها به ۵ سانت برسد، همیشه خاک را مرطوب نگه دارید. اما از بعد از آن می توانید آبیاری را کمتر کنید.
