در کشاورزی ارگانیک به خاکورزی اهمیت به سزایی داده میشود. جدا از بخش مواد معدنی، خاک حاوی مواد ارگانیک و هوموس است که در نتیجه تجزیه بیوماس بوجود می آید.
در اغلب خاک های کشاورزی در مناطق گرم این ماده فقط درصد کمی را شامل می شود و در کل ۱٪ کل مواد جامد خاک را تشکیل می دهد که این امر برای باروری خاک بسیار مهم است.
مواد ارگانیک بطورعمده در سطح بالایی خاک قرار دارد که علت این موضوع فرایندهای تبدیل مداوم است.
قسمت فعال مواد ارگانیک خاک توسط ارگانیسم های خاک تجزیه می شوند و در نتیجه این ساختارها می توانند با یکدیگر ترکیب شده و ساختارهای هوموسی باثباتی را بوجود آورند که مدت زمان طولانی تری در خاک باقی می مانند.
این مواد ارگانیک پایدار خاک یا هوموس به تقویت ساختار خاک کمک شایانی می نماید.
انسان براثر کشت متوالی یک نوع محصول و در سال های متمادی یاعدم رعایت تناوب صحیح در یک منطقه و همچنین جمع آوری بقایای محصول و سوزاندن آن و تعلیف دام در مزارع پس از جمع آوری محصول و خلاصه استفاده بیش از حد از زمین، بدون تقویت آن و دیگر اقدامات نامناسب و نابجا، باعث فقیر شدن خاک از لحاظ مواد غذایی معدنی، مواد آلی و نامرغوب شدن بافت خاک و در نتیجه کاهش شدید حاصلخیزی خاک می شود.
لذا وظیفه هر کارشناس و هر زارع است که نه تنها از کم شدن آن در مزارع جلوگیری بلکه با بکار بردن روش های مناسب و مساعد در جهت تقویت و افزایش تدریجی آن در خاک، اقدام لازم را به عمل آورند.
با توجه به معضلات و خسارات جدی ناشی از آتش زدن بقایای گیاهی جهت کشت محصولات تابستانه رفع این معضل به عنوان یکی از اولویت ها مورد توجه قرار گرفته است.
معایب خاکورزی مرسوم conventional tillage و سوزاندن بقایای گیاهی عبارتند از:
1-صرف زمان زیاد جهت انجام عمليات زراعی
٢- کاهش حاصلخیزی و توانایی کشت پذیری خاک در بلند مدت به دلیل خسارت جدی به خاک و از بین بردن میکروارگانیزم ها و موجودات زنده خاکزی.
٣- فرسایش شدید ادوات.
۴- فشردگی خاک به دلیل تردد ماشین های سنگین تر.
۵- نیاز به خاکورزی در عمق بیشتر.
۶- تقاضای روز افزون به تراکتورهای سنگین تر.
۷- تاخیر در کاشت به علت عدم امکان آتش زدن بقایا تا برداشت کامل گندم.
8- از بین بردن بقایا و کاهش مواد آلی خاک در بلند مدت
۹- خسارت ناشی از آتش سوزی مزارع مجاور.
رفع این مشکلات خاکورزی به یکی از روش زیر امکان پذیر می باشد:
الف) خرد کردن بقایا و برگرداندن قسمتی از بقایا و تهیه بستر بذر با استفاده از خاکورزی مرکب استفاده از دستگاه خاکورزی مرکب با عرض ۲ و 5/2 متر نتایج بسیار خوبی را در مزارع نشان داد.
ب) خرد کردن بقایای گیاهی کاه و کلش با استفاده از دستگاه ساقه خردکن
ج) کاشت مستقیم بذر در بقایای گیاهی محصول قبلی یکی از بهتری روش های مدیریت بقایای گیاهی و کشاورزی حفاظتی conservation Agriculture ، کاشت مستقیم بذر در بقایای گیاهی می باشد و کشورهای توسعه یافته همه ساله سعی در توسعه و گسترش این روش در مزارع کشور خود می باشند.
لذا انتخاب ماشین بذر کاری که قابلیت کاشت در بقایای گیاهی زراعت گندم و جور کلزا و سویا و ذرت را در شرایط اقلیمی متفاوت را داشته باشد در اولویت اول کاری مدیریت بقایای گیاهی قرار دارد.
مزایای کاشت مستقیم در بقایای گیاهی با بذرکار بدون خاکورزی
1-افزایش نفوذپذیری خاک در خاکورزی
میزان نفوذ و نگهداری آب در خاک، حفظ بقایای گیاهی در سطح خاک به دلیل ناهموار شدن سطح زمین افزایش می یابد. در نتیجه زمان بیشتری برای نفوذ آب در اختیار خواهد بود.
٢- کاهش تبخیر
میزان تبخیر آب از خاک تحت تاثیر شرایط جوی مانند اشعه خورشید، دمای هوا و رطوبت موجود در باد و هوا قرار دارد.
بی خاکورزی باقی گذاشتن بقایا روی سطح خاک به دلیل ایجاد مانع در برابر تابش مستقیم اشعه خورشید و در نتیجه کاهش دمای خاک و جلوگیری از تماس جریان باد با سطح خاک و ایجاد یک لایه از هوا بین سطح خاک و جو، تبخیر را به میزان زیادی کاهش می دهد.
٣- کاهش فشردگی خاک
فشردگی خاک در اثر تردد ماشین های مزرعه و سله بستن خاک بر روی تولید محصول تاثیر منفی می گذارد.
مشخص شده است که باقی ماندن بقایای گیاهی در سطح خاک و نیز وجود انبوه ریشه های سطحی گیاهان در خاک دست کم به میزان 2/3 در مقایسه با زمین لخت و عاری از بقایای گیاهی، فشردگی خاک را کاهش می دهد.
۴- نگهداری و افزایش مواد آلی خاک
از مشکلات کلیدی کشاورزی سنتی کاهش پیوسته حاصلخیزی خاک به دلیل استفاده مستمر از خاک و خاکورزی بی رویه می باشد.
نخستین علت فرسایش خاک و کاهش مواد آلی آن، بکار بردن خاکورزی مرسوم می باشد. مواد آلی خاک منبع غذایی گیاه است و در صورت اضافه شدن بقایای گیاهی به خاک، منبع کربن لازم برای موجودات ریز خاک نیز تامین می شود.
همچنین مواد آلی خاک رنگ خاک را تیره می کند و باعث افزایش ظرفیت جذب حرارتی می شود.
۵- تاثیر بر خواص فیزیکی خاک
با حفظ بقایا در روی خاک، میزان نفوذ آب افزایش و فرسایش خاک کاهش می یابد. همچنین به دلیل کاهش دمای خاک محتوای رطوبتی خاک افزایش می یابد.
۶- تاثیر بر خواص شیمیایی خاک
مقایسه خاک ورزی مرسوم و بی خاکورزی نشان می دهد که بی خاکورزی تاثیر مثبت بر خواص شیمیایی خاک دارد.
با بی خاکورزی مقدار مواد آلی، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و همچنین pH و ظرفیت جذب کاتیونی خاک افزایش می یابد.
۷-تاثیر بر خواص بیولوژی خاک
در بی خاکورزی، عدم بکار بردن ادوات مکانیکی باعث می شود منافذ و کانال های ساخته شده توسط میکروارگانیزم ها بدون تغییر باقی بمانند.
همچنین شرایط رطوبت و دما برای زندگی میکروارگانیزم ها مهیا می باشد.
۸- کاهش فرسایش خاک
با بکار بردن سیستم بی خاکورزی، فرسایش خاک در اثر وزش باد، جریان آب و خاکورزی بطور چشمگیر کاهش می یابد.
۹- کاهش ساعت کار تراکتور و کاهش انرژی مصرفی
۱۰-تغذیه بهینه به دلیل قرار گرفتن عناصر غذایی همزمان با کاشت در بهترین و حداقل مصرف
۱۱- تولید همراه با حفاظت از منابع تولید
۱۲- کاهش هزینه های کارگری
۱۳- کاهش فرسایش روی ادوات دنباله بند.
آزمایش خاک
در کنار بخش مواد معدنی و ارگانیک خاک، تعدادی منافذ خلل و فرج در خاک وجود دارد که توسط آب و یا هوا پر می شود این طریقه قرار گیری فضایی ذرات ومنافذ را به عنوان ساختار خاک می نامند.
منافذ کوچک برای نگهداری آب مناسب هستند و منافذ بزرگ باعث نفوذ آب باران و آب آبیاری می گردد و به زهکشی و تهویه کمک می کند.
در خاک هایی با ساختار خوب ذرات مواد معدنی و مواد آلی دارای قسمت های نرم باثباتی هستند.
مواد ارگانیک مانند یک چسب عمل کرده و باعث چسبیدن بخش های مختلف خاک به یکدیگر می شوند این فرایند توسط موجودات زنده خاک مانند کرم خاکی، باکتری ها و قارچها حمایت می شود.
اما این می تواند با مدیریت نادرست مانند شخم زنی خاک در شرایط مرطوب مزرعه باعث تراکم خاک شود.
اکثر افراد اعتقاد زیادی به کارهای علمی دارند بنابراین وقتی به باروری خاک می رسیم ممکن است کشاورزان بخواهند خاک مزرعه را در ازمایشگاه مورد تجزیه قرار دهند.
در این زمینه بیشتر در مشکلات به آنالیز خصوصیات مواد غذایی مربوط می شود.
برای گیاهان همیشه محتویات کلی از مواد غذایی ضروری در نمونه کاملا آشکار نیست؛ مثلا ممکن است جذب مواد غذایی توسط مواد معدنی به اندازه ای زیاد باشد که ریشه گیاهان قادر به استفاده از آن نباشند.
بعضی از آزمایشات با حل کردن نمونه ها، آنها را در معرض تهدید قرار می دهند به عبارت دیگر مواد غذایی قابل دسترس گیاهان را کاهش داده که این می تواند یک محرک واقعی برای کشاورزی رایج به شمار رود.
در مدیریت خاکها و خاکورزی، فعالیت بالای میکروارگانیسم های خاک باعث بیشتر در دسترس قرار گرفتن مواد غذایی می شوند اما به هر حال نتایج آزمایش کاملا قابل اطمینان نیستند.
مواد غذایی مانند نیتروژن فوق العاده به زمان نمونه برداری بستگی خواهد داشت. در بعضی از موارد، تجزیه شیمیایی خاک مثلا میزان اسیدیته خاک PH و یا تعیین کمبودهای مواد غذایی مانند پتاسیم K، روی Zn مفید است.
کشاورزان تولید کننده محصولات ارگانیک باید اطلاعاتی را در مورد محتویات خاک و خاکورزی به دست آورند و آن را اندازه گیری کنند.
تجزیه شیمیایی بافت خاک برای مطالعه اثرات باقیمانده آفت کش ها بسیار پیچیده بوده و مهم ترین قسمت آن جستجوی آفت کش است که البته روش بسیار پرهزینه ای خواهد بود.
آزمایشهای فیزیکی ارتباط نزدیکی به پتانسیل نگهداری آب یا بافت خاک دارد و نمونه ها باید بسیار دقیق جمع آوری گردند.
تجزیه بیولوژیکی که نمونه ای از فعالیت ارگانیسم های فعال خاک است باید با تجهیزات آزمایشگاهی مخصوصی انجام گیرند که البته بسیار پرهزینه است.
اگر چه استفاده از تجزیه خاک سطح مزرعه با توجه به روش های علمی به دلیل وجود آزمایشگاه های مناسب و هزینه آن محدود می شود.
کاهش عملیات خاکورزی در کشاورزی ارگانیک
هر گونه فعالیتی برای شخم خاک اثرات کم و بیش مخربی بر روی بافت خاک دارند. در مناطق گرم شخم های رایج باعث افزایش تجزیه پذیری مواد ارگانیک شده که این امر منجر به کاهش مواد غذایی در خاک می گردد.
مخلوط کردن لایه های مختلف خاک به شدت باعث صدمه میکروارگانیسم های خاک می گردد. خاک بعد از شخم دارای منافذ زیادی است که اگر خاک بدون پوشش باشد و یا تحت تاثیر بارندگیهای سنگین قرار بگیرد فرسایش می یابد.
سیستم های بدون شخم کمک خواهد کرد که یک بافت طبیعی خاک همراه با خاک سطحی نرم غنی از مواد ارگانیک و ارگانیسم ها ساخته شود.
در سیستم بدون شخم از دست دادن مواد غذایی کاهش می یابد همچنین تجزیه ناگهانی مواد ارگانیک صورت نمی گیرد و مواد غذایی توسط شبکه گسترده ریشه گیاهان دریافت می گردد.
فرسایش خاک زمانی که پوشش گیاهی روی خاک موجود باشد یا مواد ارگانیک کافی وارد خاک کنیم مشکلی بوجود نخواهد آورد که در نهایت باعث صرفه جویی در هزینه کشاورزان می شود.
بنابراین هر کشاورز باید عملیات شخمی را که برای آن شرایط مناسب تر است ارزیابی کند. به طور کلی شخم نزدن تعدادی از محصولات مثل گیاهان چند ساله به منظور کاهش اثرات منفی شخم قابل کاربرد است.
باید به این نکته توجه داشت که همیشه باید فواید شخم بیشتر از مضرات آن بوده و هدف کشاورزان ارگانیک حفظ کیفیت طبیعی خاک باشد.
مدیریت خاک و خاکورزی
در یک نظام زیستی، حفاظت از ساختمان و حیات خاک ضروری است. در کشاورزی زیستی از روش هایی استفاده میشود که فرسایش خاک را به حداقل رسانده، ماده آلی خاک را افزایش داده و فراوانی و تنوع حیات خاک را بهبود می بخشند.
کشاورزان زیستی حاصلخیزی خاک را بدون استفاده از کودهای شیمیایی افزایش میدهند .
فنون مورد استفاده عبارتند از:
– تناوب زراعی که با دقت برنامه ریزی شده است.
– افزایش جمعیت ریز موجودات خاک با کاربرد کود دامی کمپوست شده .
– به حداقل رساندن عملیات خاکورزی که به حیات خاک آسیب می رسانند.
– حفظ حداکثر پوشش خاک با استفاده از گیاهان زنده، گود سبز با بقایای گیاهی.
– پرهیز از کشت گیاهان یک ساله در شیب هایی که در معرض فرسایش قرار دارند.
– کشت نواری تناوب علوفه با دیگر محصولات و کشت مخلوط۔.
– پرهیز از چرای بی رویه دامها.
– حذف کودهای بسیار حلال و آفت کش های مصنوعی که برای بسیاری از ریزموجودات خاک سمی بوده و زمانی که چندین بار استفاده شوند باعث زوال ساختمان خاک می شوند.
کشت و کار و شخم خاک
شخم دقیق خاک می تواند ظرفیت نگهداری آب خاک، تیوب خاک، ظرفیت نفوذپذیری، گرم شدن، تبخیر و…. را بهبود بخشد، اما همچنین شخم می تواند به حاصلخیزی خاک صدمه بزند؛ مانند افزایش فرسایش و تجزين هوموس. مطابق با سیستم محصول و نوع خاک، الگوهای شخم خاک ها باید تغییر کند.
اهداف شخم خاک
– سست کردن خاک برای نفوذ آسان ریشه گیاه.
– بهبود تهویه
– افزایش نفوذ پذیری آب
– کاهش تبخیر به دلیل خرابی ساختار خاک.
– کمک به فعالیت ارگانیسم های خاک
– از بین بردن و کنترل علف های هرز و آفات خاک
– افزایش باقی مانده محصول و کودها به خاک
– آماده کردن مکانی برای بذور و دانهال ها
– کاهش فشردگی خاک، ایجاد شده بوسیله فعالیت های قبلی
در خاک های گرمسیری شخم مرتب، تجزیه ماده آلی را افزایش می دهد که می تواند به فقدان مواد غذایی منجر شود.
مخلوط کردن لایه های خاک به شدت به برخی ارگانیسم های خاک صدمه می زند. اگر خاک قبل از شروع باران های سنگین بدون پوشش رها شود، بعد از شخم مستعد فرسایش است.
سیستم های بدون شخم به ساخته شدن ساختار طبیعی خاک با یک خاک رویی دانه ای غنی از مواد آلی و پر از ارگانیسم های خاک کمک می کند و تلفات مواد غذایی را به کمترین حد ممکن کاهش می دهد.
در سیستم بدون شخم فرسایش مشکلی نخواهد بود چون پوشش گیاهی دائمی یا مواد آلی که روی سطح هستند از فرسایش جلوگیری می کنند.
کم اهمیت ترین مزیت سیستم بدون شخم این است که کشاورز کار کمتری انجام می دهد.
هر چند تولید کنندگان ارگانیک با سیستم بدون شخم مخالف هستند شخم به خصوص در محصولات یک ساله یک راه مهم برای مدیریت علف های هرز است و بنابراین به طور گسترده در کشاورزی ارگانیک انجام می شود.
انواع شخم خاک
– شخم بعد از برداشت
به منظور افزایش تجزیه باقی مانده محصول قبلی با خاک ۱۵- ۱۰ سانتیمتر قبل از آماده کردن بستر بذر برای محصول بعدی، انجام می شود.
– شخم اولیه
در محصولات یکساله با کشت های جدید، شخم اولیه معمولا با یک خیش یا وسیله مشابه انجام می شود. در اصل شخم خاک باید شیارهای همواری را روی خاک رویی ایجاد کند و عمق متوسطی از خاک را سست کند.
– شخم در حین آماده سازی بستر بذر
قبل از کشت، دومین شخم خاک برای خرد کردن و نرم کردن کلوخه ها انجام می شود اگر تاثیر و تراکم علف های هرز بالا باشد بستر بذر به آسانی می تواند آماده شود. بنابراین اجازه داده می شود بذرعلف های هرز قبل از کاشت محصول جوانه بزند.
– شخم در بین محصول
وقتی محصول مستقر شده شخم سطحی خاک برای از بین بردن علف های هرز، افزایش تهویه خاک، کاهش تبخیر رطوبت خاک از لایه های عمیق تر خاک و تحریک تجزیه مواد آلی به کار برده می شود.
بنابراین مواد غذایی را در دسترس قرار می دهد. ابزارها باید با توجه به هدف شخم خاک، نوع خاک، محصول و منابع در دسترس انتخاب شوند.
تراکم خاک
اگر خاک در حالت مرطوب شخم زده شوند یا اینکه از ماشین های سنگین استفاده شود خطر فشردگی خاک وجود خواهد داشت که منجر به توقف رشد ریشه و همچنین کاهش تهویه مناسب در حالت غرقابی می شود .
مشکلات تراکم خاک
-خطر تراکم خاک در شرایطی که خاک مرطوب بوده بسیار بالاست؛ بنابراین باید از راندن ماشین آلات در زمین بعد از بارندگی خودداری کرد.
-شخم زدن خاک مرطوب می تواند باعث آلوده شدن خیش گردد .
-خاکهای شنی نسبت به خاکهای رسی تمایل کمتری به متراکم شدن دارند .
-وجود مواد ارگانیک زیاد در خاک خطر متراکم شدن خاک را کاهش می دهد .
-تبدیل خاک متراکم شده به خاک با بافت خوب بسیار مشکل است .
-شخم عمیق در شرایط خشک و کشت گیاهانی با ریشه عمیق باعث بهبود خاک های متراکم خواهد شد .
مدیریت خاک و خاکورزی در کشاورزی ارگانیک بسیار حیاتی و مشکل است و به دانش فنی بالایی نیاز دارد، مدیریت عناصر غذایی باید به نحوی باشد که سیستم ارگانیک به خود وابسته باشد، بنابراین به منظور شکل گیری چرخه عناصر در خاک تلاش می کنیم.
افزایش مواد آلی خاک سبب تامین عناصر غذایی مانند نیتروژن، فسفر و گوگرد افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک، افزایش ظرفیت تبادل کاتیونی با ممانعت آبشویی، بهبود ساختمان خاک، کاهش فرسایش و افزایش فعالیت زیستی در می شود.
کاربرد کودهای دامی، مصرف انواع کمپوست ها، استفاده از کود سبز، مالچ و پوششی، کودهای بیولوژیکی، خاکورزی حفاظتی و تناوب زراعی مناسب از تناوب زراعی مناسب از جمله شیوه های مدیریت حاصلخیزی خاک ارگانیک به حساب می آید.
فرسایش خاک
خیلی از کشورهای گرمسیری فصل های خشک و مرطوب مشخصی دارند، در طول فصل خشک پوشش گیاهی زمین معمولا نازک و کمیاب می شود و خاک بدون پوشش باقی می ماند، در نتیجه وقتی باران می بارد، بمقدار زیادی از سطح خاک رویی Iop Scil شسته می شود و زمین نامسطح با آبراه ها باقی می ماند و حاصلخیزی خاک کاهش می یاید.
نه تنها شیب های تند، حتی زمین های مسطح هم استعداد فرسایش خاک را دارند و می توانند به شدت تحت تأثیر قرار گیرند.
علاوه بر باران، آبیاری بیش از حد هم می تواند موجب فرسایش خاک شود. استراتژی های جلوگیری از فرسایش خاک به طور ایده آل باید با هم استفاده شوند عبارتند از:
۱- کاهش نیروی فرساینده قطرات باران با نگهداری پوشش خاک (پوشش گیاهی، مالچ)؛ سیستم های کشت باید طوری طراحی شود که خاک دائما با پوشش گیاهی پوشیده باشد.
۲- بهبود نفوذ آب باران به داخل خاک
٣- کاهش سرعت جریان آب روی شیب ها با کمک بناهایی مانند خاکریزها، دیواره های سنگی، سدهای دائمی، گودال ها و تراس بندی ها
سیستم ساندویچی
تحقیق این سیستم توسط ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی ارگانیک در سوئیس انجام شده است. این سیستم ترکیبی از دو ردیف باریک شخم زده، عاری از علف هرز و موازی در هر دو طرف محصول است و برای گیاهان جوان در باغ هایی که ریشه درختان خیلی به سطح خاک نزدیک است یک روش بسیار مناسب می باشد.
مزایای سیستم ساندویچی
– اجتناب از فرسایش
– بارورسازی ارگانیک
-پرهیز از رقابت در مناطق اصلی ریشه
-پوشش خاک با محصولات با ارزش
مالچ دهی (مالچ پاشی)
مالچ دهی فرآیند پوشیدن سطح خاک با مواد گیاهی مانند برگ ها، علف ها و باقیمانده محصولات است. یک پوشش مالچی فعالیت ارگانیسم های خاک مانند کرم های خاکی را افزایش می دهد.
آنها در به وجود آمدن ساختار خاکی با منافذ بزرگ و کوچک فراوان کمک می کنند. آب باران می تواند به داخل خاک نفوذ کند و از جاری شدن آب روی سطح خاک جلوگیری می کند.
چنانچه ماده مالچ تجزیه شود، محتوای مواد آلی را در خاک افزایش می دهد که باعث به وجود آمدن خاکی با ساختار دانه ای پایدار می شود که ذرات آن به آسانی با آب برده نمی شوند.
بنابراین مالچ دهی نقش مهمی در جلوگیری از فرسایش خاک دارد. محققان از سال ۱۹۳۷ تا کنون پیوسته دریافته اند که استفاده از مالچ بهترین سیستم کنترل حفظ رطوبت کف باغ می باشد.
از آنجایی که پوشش های گیاهی با گذشت زمان تجزیه می شوند، به منظور کنترل مستمر علف های هرز، نیاز است که به طور دوره ای دوباره اجرا شوند.
با این حال تجزیه آنها مزایای دیگری را ایجاد می کنند. مالچ مواد ارگانیک خاک، دانه ای شدن خاک و ظرفیت نگهداری آب را افزایش می دهد.
انتخاب مواد مالچ
اثرات نوع ماده استفاده شده برای مالچ متفاوت است. موادی که به آسانی تجزیه می شوند خاک را فقط برای مدت کوتاهی حفظ می کنند، اما هنگام تجزیه، مواد غذایی را برای گیاه فراهم خواهند کرد.
مواد مالچ خیلی کند تجزیه خواهند شد. بنابراین خاک را برای مدت طولانی تری می پوشانند و آن را از فرسایش حفظ می کنند. با تجزیه سریع تر مواد مالچ، روی آن کودهای حیوانی پخش می کنند.
بنابراین محتوای نیتروژن آن افزایش پیدا می کند. پرورش دهندگان باید از تولیدکنندگان دریایی منابع آنها و هر آفت کشی که ممکن است در آنها باقی مانده باشد، سؤال کنند.
کلوپیرالید و پیكلورام علف کش هایی بسیار مقاوم هستند. حتی پس از کمپوست سازی مقدار استفاده این مواد در برخی مناطق محدود است.
یک تحقیق در دانشگاه ایالت واشنگتن نشان داد که قطعات خرد شد؛ علف هرز که به جریان ضایعات ارگانیک وارد گردیده است منبع اصلی کلوپیرالید می باشد.
گزارشات کالیفرنیا، اورگان و واشنگتن نشان می دهد که در سطح های ۱ تا ۱۰ قسمت در بیلیون، کلوپیرالید بر محصول سبزیجات حساس تأثیر می گذارد.
منابع مواد مالچ دهی
– گیاهان پوششی و علوفه ای
– باقیمانده محصول (کاه و…)
– باقیمانده های حاصل هرس درختان و پرچین ها
– ضایعات فرآیندهای کشاورزی و جنگل
مزایای مالچ دهی
– از بین بردن علف های هرز
– افزایش فعالیت ارگانیسم ها
– افزایش ظرفیت نگهداری آب و جلوگیری از جاری شدن آب بر روی سطح زمین
-افزایش مواد آلی خاک و فراهم کردن مواد غذایی کند رها، برای حاصلخیزی طولانی مدت خاک. تحقیقات نشان می دهد که پتاسیم، فسفر و نیتروژن در سیستم های بالچی در مقایسه با سیستم های غیرمالچی بیشتر قابل دسترس هستند.
– بهبود ساختار خاک
– جلوگیری از فرسایش
– متعادل کردن دمای خاک و در نتیجه کاهش استرس گیاه.
معایب مالچ پاشی
– حلزون ها، لیسک ها، مورچه ها با موریانه ها شرایط ایده آلی برای زندگی زیر لایه های مالچ پیدا می کنند و به سرعت تکثیر می یابند و بنابراین به محصولات آسیب می رسانند.
– وقتی باقیمانده محصول برای مالچ دهی استفاده می شود، خطر افزایش آفات و بیماری ها در منطقه ای که مالچ استفاده می شود، وجود دارد.
ارگانیسم های مخرب مانند کرم های ساقه ممکن است در ساقه محصولی مانند کتان، ذرت، نیشکر باقی مانده باشند. مواد گیاهی آلوده شده با بیماری های قارچی یا ویروسی، اگر خطر انتشار بیماری به محصول بعدی وجود دارد. نباید استفاده شوند.
– هنگام که از مواد غنی از کربن مثل ساقه ها یا نی برای مالچ استفاده می شود، ممکن است نیتروژن خاک توسط میکروارگانیسم هایی که مواد را تجزیه می کنند، مصرف شود.
بنابراین اگر ماده گیاهی بکار رفته دارای نیتروژن کافی نباشد، ممکن است نیتروژن به طور موقت برای رشد گیاه وجود نداشته باشد (خطر توقف رشد).
کاربرد مالچ
– تا حد ممکن، مالچ دهی باید قبل یا در ابتدای فصول بارانی زمانی که خاک آسیب پذیر است انجام شود.
– اگر لایه مالچ نسبتا نازک باشد، بذرها یا نشاها را می توان به طور مستقیم در بین مواد مخصوص مالچ کشت نمود.
زمان مناسب تر برای مالچ روی زمین های کاشته شده وقتی است که گیاهان جوان مدتی از رشدشان گذشته است. البته امکان آسیب دیدن آنها به وسيله مواد به وجود آمده از تجزیه مالچ وجود دارد.
– اگر مالچ قبل از کاشت انجام شود، لایه آن باید نازک باشد تانشاء بتواند آن را سوراخ کند. مالچ همچنین می تواند در محصولات ریشه ای به کار رود و بهتر است مستقیما بعد از شخم خاک صورت گیرد.
مالچ را می توان بین ردیف ها یا به طور مستقیم در اطراف هر گیاه (مخصوصا برای محصولات درختی) یا پخش یکنواخت روی زمین انجام شود.
انواع مالچ
١- مالچ ارگانیک
مالچ های ارگانیک معمولا در یک دایره ای اطراف تنه درختان به کار برده می شود. پرورش دهندگان میوه های درختی مالچ را از تنه درختان به خصوص در زمستان دور نگه می دارند تا موش های صحرایی را از جویدن پوست و آسیب رساندن به درختان جوان بازدارند.
دور نگه داشتن مالچ ها تا فاصله ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتری از تنه درختان نیز می تواند احتمال پوسیدگی تاج و دیگر بیماری ها را در گونه های حساس کاهش دهد (به خصوص سیب ها در پایه های خاص).
مالچ های ارگانیک مواد غذایی کند رها برای حاصلخیزی طولانی مدت خاک را فراهم می کنند. مواد مالچ ممکن است شامل کاه، علف خشک پوسیده، برگ ها، شاخ و برگهای حاصل هرس، خاک اره و ذرات چوب باشد.
بسیاری از این مواد ارزان می باشند. برخی پرورش دهندگان نگران هستند که ممکن است خاک اره محیط خاک را اسیدی یا نیتروژن را در خاک محبوس کند.
با این وجود این تأثیرات در صورتی که خاک اره استفاده نشود به حداقل می رسند.
٢-مالچ Geotextile
مالچ های Geotextile ساختارهای پلاستیکی ورقه ای یا بهم تابیده ای هستند که رشد علف هرز را متوقف می کنند. این مالچ ها ممکن است نفوذپذیری آب را کاهش دهند.
در صورتی که مالچ های ارگانیک نفوذپذیری را افزایش می دهند. مالچ های Geotextile مزیت های افزایش مواد آلی خاک را ندارند و در صورتی که، مصنوعی باشند، باید هر از گاهی آنها را عوض کرد.
مالچ های Geotextile هزینه اولیه بالایی دارند. اگر چه ممکن است این هزینه به طور جزئی در هزینه هایی که برای کنترل علف هرز در آینده مصرف می شود، به دست آید.
با توجه به گذشت عمر زراعی پیش بینی شده مواد (۵ تا ۱۰ سال برای ترکیب پلی استر، ۲ تا ۳ سال برای حصارهای کاغذی علف هرز) جبران می شود.
با این حال برخی پرورش دهندگان این مواد را برای سرکوبی علف های هرز در باغ های میوه مفید می دانند.
۳-مالچ ورقه ای
مالچ ورقه ای را می توان با چیدن لایه هایی از مقوا یا روزنامه بر روی هم و پوشاندن آنها با مواد ارگانیک ایجاد کرد.
مالچ ورقه ای خاصیت مالج ارگانیک را به عنوان مانع در مقابل رشد علف های هرز افزایش می دهد و باید از مقواهایی استفاده کنند که طبق استانداردهای برنامه ارگانیک ملی باشد.
سولاریزاسیون خاک
سولاریزاسیون به معنی قرار دادن ورقه های پلاستیکی شفاف روی خاک مرطوب منظور گرفتن انرژی خورشیدی می باشد.
این فرایند چهار تا هشت هفته زمان لازم دارد تا خاک را تا عمق مشخصی گرم کند و دمای مورد نیاز را برای از بین بردن قارچ های مضر، باکتری ها، نماتدها، بذر علف های هرز و حشرات خاصی که در خاک وجود دارند، فراهم کند.
سولاریزاسیون یک روش مفید ضدعفونی کننده خاک از عفونت های انگلی در مناطقی است که آفتاب کامل و دماهای بالا دارند، اما جایی که دماهای پایین تر، ابر و مه وجود دارد و این ها گرم شدن خاک را محدود می کنند، مؤثر نخواهد بود.
دیگر معایب سولاریزاسیون به عنوان یک روش کنترل علف هرز، هزینه بر بودن است. این روش معمول ترین روش مورد استفاده در مناطق کوچک مثل گلخانه ها و بسترهای نهالستان است.
با این وجود این روش به طور آزمایشی برای تیمار کردن خاک های میوه، یا قبل از کاشت و یا در حین احداث باغ استفاده شده است.
آزمایشاتی برای استفاده از پوشش های قابل تجزیه بیولوژیکی برای سولاریزاسیون در دست ارزیابی استفاده از پوشش های قابل تجزیه بیولون اقدام است.
محققان تأکید می کنند که سولاریزاسیون را باید فقط به عنوان جزئی از سیستم یکپارچه کنترل آفات، نه به عنوان یک تکنولوژی مستقل دانست.
