کشت و پرورش آناناس

نام علمی:

Ananas comosus

تیره:

Bromeliaceae

گیاهشناسی

آناناس گیاهی بسیار زیبا و ملقب به ملکه طلایی است. منشاء این گیاه مناطق گرم آمریکاي جنوبي و مرکزي است. این گیاه که در سراسر قاره آمریکا می‎رویید. آناناس با نام علمی آناناس کوموسوس (Ananas comosus Merr) متعلق به خانواده برومیلاسه (Bromeliaceae) است. آناناس گیاهی علفی، چند ساله و تک لپه‎ای است. ارقام آناناس تغییرات زیادی از نظر رشد و اندازه میوه در شرایط مختلف محیطی از خود نشان می‎دهند.

ساقه گیاه بالغ بین 25 تا 50 سانتیمتر است که در زمان گلدهی انتهای آن متورم و بزرگ می‎شود و به گلی به رنگ‎های مختلط قرمز، زرد و سبز تبدیل می‎شود. فاصله میان گره‎ها کوتاه و بین 1 تا 10میلیمتر است. این فاصله در محل وسط ساقه کمی بیشتر است. در کنار هر گره یک جوانه کناری وجود دارد. این جوانه‎های کناری قادر به تولید گیاهچه‎های زیر میوه و پاجوش هستند که از هر دو آن‎ها در ازدیاد آناناس استفاده می‎شود.

برگ‎ها به صورت مارپیچی در اطراف یک ساقه کوتاه تجمع پیدا می‎کنند. هر گیاه به طور متوسط در هر ماه بین 5 تا 6 برگ تولید می‎کند. برگ‌های پیر این گیاه ریزش نمی‌کنند، بنابراین یک گیاه بالغ ممکن است بین 70 تا 80 برگ داشته باشد. برگ‎های قسمت پایین که در ابتدای کاشت گیاه تولید می‌شوند بین 5 تا 25 سانتیمتر هستند و برگ‎های جوان‎تر که بعداً به وجود می‌آیند به 1.6 متر نیز می‎رسند. البته این صفت به رقم و شرایط رشد بستگی دارد.

معمولاً ریشه‎های اولیه کمی بعد از کاشت گیاه از بین می‌روند و جای آن را ریشه‌های نابجا می‌گیرند. ریشه‌های گیاه بسیار متراکم و نازک‎اند و تا عمق 15سانتیمتری خاک نفوذ می‎کنند. ولی در خاک‌های نرم، عمیق و حاصلخیز تا عمق 50 تا 85 سانتیمتر نیز نفوذ می‎کنند و تا شعاع 1.83 متر اطراف گیاه در مدت یک سال گسترش می‌یابند. قسمت اصلی منطقه جذب ریشه قسمت‎های چوبی نشده، سفید و نرم ریشه است. ریشه‌هایی که فاقد حالت نرم و سفید باشند قادر به جذب آب و مواد غذایی نیستند. اولین علائم روییدن گل به صورت افزایش سریع قطر در قسمت انتهایی ساقه است. حدود 5 تا 6 روز بعد از این تغییر، دمگل طویل به وجود می‎آید و این رشد تا توسعه گل آذین ادامه می‎یابد. بسته به رقم بین 20 تا 50 گل در گل آذین وجود دارد. در بعضی از ارقام در مرحله بیرون آمدن گل آذین، 5 تا 7 براکته قرمز از قسمت زیر دمگل بیرون می‎‌آید. این براکته‎ها کوتاه‌تر و باریک‌تر از برگ‌های عادی هستند.

انواع درخت آناناس:

آناناس دارای واریته های مختلفی است که ما در این بخش صرفاً به برخی از آنها اشاره می‌کنیم که عبارت‌اند از:

آناناس آباکاکسی:

آناناس آباکاکسی با نام علمی abavaxi از گونه‌های رایج آناناس به شمار می رود که طعم شیرینی دارد که دارای قسمت گوشتی سفید رنگی است که به صورت بلند و باریک رشد می‌کند. توجه داشته باشید که میوه این گیاه به دلیل شکننده بودن به هنگام حمل و نقل برای مصرف تجاری مناسب نیست. برگهای این گیاه به رنگ آبی مایل به بنفش و قرمز است.

ملکه آناناس:

ملکه آناناس یکی دیگر از واریته های آناناس به شمار می رود که کشت آن در مناطقی همچون آفریقا و استرالیا رایج است، دارای عطر و طعم دلچسبی است و هسته کمتری نیز دارد که برای تازه خوری مناسب است که بسیار آبدار است.

آناناس سرخ اسپانیایی:

آناناس سرخ اسپانیایی همانطور که از نامش مشخص است به رنگ قرمز و نارنجی است که تراز تجاری بالایی دارد که بسیار معطر است و از طعم دلچسبی نیز برخوردار است و به عنوان گیاهی زینتی شناخته می‌شود که بسیار گوشتی و آبدار است.

آناناس صاف کاین:

آناناس صاف کاین دارای قسمت گوشتی زرد رنگی است که پوست سفت و سختی به رنگ نارنجی دارد که سرشار از ویتامین‌های مختلفی است که بیشتر از آن برای تهیه آبمیوه و کنسرو استفاده می‌کنند.

آناناس برشچه:

آناناس برشچه ظاهری استوانه‌ای مانند دارد که در سایز متوسط رشد می‌کند، برگهای این گیاه به رنگ زیتونی است که بیشتر در مناطقی از ونزوئلا جنوبی رشد می‌کند که قسمت گوشتی معطری دارد و دارای هسته کوچکی است.

کاینا لیزا آناناس:

کاینا کیزا آناناس میوه استوانه‌ای مانندی در سایز متوسط تولید می‌کند که قسمت بیرونی میوه این گیاه به رنگ نارنجی مایل به قرمز است که قسمت داخلی آن نیز به رنگ زرد روشن کمرنگ است که خواص بسیاری دارد و استفاده‌های مختلفی از آن می‌کنند.

آناناس پانار:

آناناس پانار در سایز متوسط رشد می‌کند که برگهای باریک و درازی دارد که میوه آن به رنگ نارنجی است که قسمت گوشتی آن به رنگ زرد عمیق است که خواص بسیاری دارد و از عطر دلچسبی نیز برخوردار است که در بیشتر مناطق رشد می‌کند.

آناناس موریس:

آناناس موریس با نام‌های مختلفی همچون آناناس ملکه، قرمز مالاکا و سیلون سر نیز شناخته می‌شود، در سایز کوچک رشد می‌کند که دارای قسمت گوشتی زرد رنگی است که طعم شیرینی دارد که برای تازه خوری و همچنین تهیه آبمیوه مناسب است.

آناناس قندی:

آناناس قندی ظاهری استوانه‌ای مانند دارد که نسبت به سایر واریته ها پوست آن نرم تر است، دارای قسمت گوشتی، آبدار و خامه‌ای است که عطر ملایمی نیز دارد و از طعم شیرینی همچون عسل برخوردار است.

آناناس جواهرات اسپانیایی:

آناناس جواهرات اسپانیایی ظاهری استوانه‌ای مانند با چشم‌های مستطیلی شکل دارد، برگهای این گیاه باریک و دراز به رنگ سبز تیره است که قسمت گوشتی آن به رنگ نارنجی است که قسمت بیرونی آن به رنگ سفید است.

آناناس مونتفر:

آناناس مونتفر ظاهری مخروطی شکل به رنگ زرد مایل به سبز دارد که بسیار گوشتی و آبدار است و طعم لذیذی دارد.

آناناس مونته لیریو:

آناناس مونته لیریو با نام علمی monte lirio pineapple نوعی میوه گلوبوز است که قسمت گوشتی زرد و سفید رنگی دارد که برگهای آن به رنگ سبز و فاقد سنبله است.

آناناس شامپاکا:

آناناس شامپاکا برگهایی به رنگ سبز تیره دارد که میوه آن در سایز بزرگ رشد می‌شود، میوه این گیاه به رنگ قرمز و استوانه‌ای مانند است که قسمت گوشتی نارنجی رنگی دارد.

آناناس کابزونا:

آناناس کابزونا برگهای گسترده ای با سنبله‌های کوچک دارد که میوه آن مخروطی شکل است که خواص بسیاری دارد و از طعم دلچسبی نیز برخوردار است.

آناناس ملکه جیمز:

آناناس ملکه جیمز برگ هایی به رنگ سبز تیره با لکه‌هایی به رنگ قرمز دارد که بیشتر در مناطقی از آفریقای جنوبی یافت می‌شود.

ریپلی آناناس:

ریپلی آناناس ظاهری زیبا و جذاب به رنگ قرمز دارد که به صورت گرد، بیضی و استوانه‌ای مانند است که طعم شیرینی دارد و سرشار از ویتامین‌های مختلفی است که برای تازه خوری و کنسرو مناسب است.

آناناس اسپانولا روژ:

آناناس اسپانولا روژ ظاهری بشکه‌ای مانند دارد که قسمت گوشتی آن به رنگ زرد و نارنجی است که طعم شیرین و دل‌پذیری دارد.

آناناس پرنامبوکو:

آناناس پرنامبوکو دارای سنبله‌های زیادی بر روی پوست خود است که ظاهری مستطیلی شکل دارد که دارای عطر و طعم ملایمی است.

آناناس ماپور:

آناناس ماپور ظاهر استوانه‌ای شکل به رنگ زرد عمیق دارد که دارای پوست سبک تری است که بسیار گوشتی است و طعم دلچسبی دارد که به صورت بوته‌ای رشد می‌کند.

خواص درمانی و کاربردهای صنعتی

آناناس با عطر ویژه اش، یکی از میوه های منحصر به فرد دنیا محسوب می شود و بسیار لذیذ مقوی است. آناناس سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی مختلف از جمله ویتامین A، ویتامین C، ویتامین های گروه B، کلسیم، فسفر و آهن است و در درمان برخی بیماری ها و ناراحتی های جسمی، نقش درمان کننده دارد. این میوه شیرین و خوشمزه تقریبا در تمام گروه های سنی طرفدار و علاقمند دارد.

میوه خام و رسیده آناناس حاوی یک آنزیم پروتئولیتیک به نام “بروملین” یا “بروملائین” است که اولین مرتبه در سال 1981 میلادی از آن استخراج شد. این ماده در میوه آناناس به میزان کمی وجود دارد و بیشتر در ساقه آن به فراوانی یافت می شود. بروملین به عنوان ضد آماس پس از اعمال جراحی دندان، جراحی زنان، جراحی عمومی، درمان کوفتگی ها، خون مردگی ها، زخم های بعد از تصادفات و آبسته ها به کار می رود. از عصاره بروملین کپسول، کرم یا پانسمان های پزشکی تهیه می کنند.

بروملین موجود در آناناس

بروملین موجود در آناناس عملکرد پروتئینی را که در 30 درصد سرطان ها دخیل است، متوقف کرده و قادر است سیستم ایمنی بدن را برای هدف قرار دادن و نابود ساختن سلول های سرطانی تحریک کند. دریافت زیاد این آنزیم به مدت چند ماه باعث از بین رفتن تومورهای سرطانی می شود بدون این که عارضه جانبی ایجاد کرده باشد. این خاصیت آناناس به ویژه در سرطان سینه، ریه، روده بزرگ، تخمدان و سرطان پوست به اثبات رسیده است.

آناناس برای دردهای ناشی از آرتروز و آرتریت:

آناناس دردهای ناشی از آرتروز و آرتریت را تسکین می دهد. این خاصیت آناناس به وجود آنزیم بروملین باز می گردد که یک ضد التهاب طبیعی فوق العاده است. بدن به راحتی می تواند این آنزیم را جذب و وارد خون کند. در این صورت این آنریم باعث تنظیم فعل و انفعالات شیمیایی بدن می شود و از بروز التهاب در بدن جلوگیری می کند. این آنریم گرما، قرمزی موضعی و ورم این بیماری ها را کاهش می دهد.

آناناس برای افراد مبتلا به اضافه وزن:

آناناس برای افراد مبتلا به اضافه وزن مناسب بوده و این افراد می توانند در دوره رژیم لاغری خود از آن بهره ببرند زیرا بروملین موجود در این میوه باعث تخریب فیبر های کلاژن که سلول های چربی را در خود ذخیره می کنند می شود. بروملین ضد احتباس آب است و آب جمع شده در سطح سلولیت ها را از بین می برد. آناناس میوه ای اشتها برانگیز بوده و برای افراد که با هضم غذا مشکل دارند، بسیار مناسب است. این میوه اسید معده و نفخ را کاهش می دهد.

حتما دیده اید که هنگامی که به عیادت بیمار به ویژه افرادی که به تازگی جراحی کرده اند می روند، آناناس می برند. در خصوص دلیل این امر گفته می شود بروملین موجود در آناناس، باعث التیام زخم ها می شود زیرا جریان خون را بیشتر کرده و سبب می شود مواد مغذی سریع تر به زخم ها برسد. البته لازم به ذکر است که بروملین در فرایند کنسروسازی و پخت از بین می رود از این رو آناناس تازه نسبت به کمپوت آناناس، خواص بیشتری دارند.

خواص دیگر آناناس:

• بر اساس طب چینی، آناناس خاصیت خنک کنندگی دارد و برای درمان آفتاب سوختگی بسیار مفید است.
• آناناس در درمان بیماری های روده مناسب بوده و برای بر طرف نمودن یبوست، از آن استفاده می شود.
• آناناس در پیشگیری و درمان بیماری های قلبی و عروقی مفید است. این میوه همچنین مانع لخته شدن خون شده و به از بین بردن رسوب روی دیواره های سرخرگ کمک می کند.
• آناناس حاوی منگنز است و مصرف آن برای استخوان سازی و سلامت استخوان ها مفید است.
• آناناس به دلیل برخورداری از ویتامین C، نقش موثری در بهبود سرماخوردگی، تسکیل گلودرد و کاهش میزان سرفه دارد. همچنین پزشکان به افرادی که زیاد دچار سرماخوردگی می شوند توصیه می کنند آب آناناس بنوشند.
• آناناس به دلیل برخورداری از ویتامین C، خطر بیماری های لثه را کاهش می دهد و با باکتری های مهاجم و سموم دیگری که باعث بیماری لثه می شود، مبارزه می کند.
• آناناس در حفظ سلامتی چشم موثر بوده و مانع از بیماری های چشمی مربوط به سن می شود.
• آناناس به راحتی مخاط بدن را پاکسازی می کند و در عین حال به درمان سایر علائم و مشکلات تنفسی همچون برونشیت، آسم و ذات الریه کمک می کند.
• آناناس حاوی پکتین فراوان است و این ماده در کاهش کلسترول خون موثر است. لازم به ذکر است که پکتین موجود در آناناس با پختن این میوه، آزاد می شود.
• آناناس و آب این میوه برای ورزشکاران بسیار مفید است زیرا آناناس از نظر تامین انرژی برای بدن هم پایه موز می باشد.
• آناناس در خانم ها باعث کاهش درد قاعدگی می شود.
• اگر آناناس به همراه غذا خورده شود، به گوارش غذا کمک می کند و برای افراد مبتلا به سوء هاضمه مفید است. این افراد می توانند 1 تا 2 ساعت قبل یا بعد از غذا آناناس بخورند.
• آب آناناس دارای مقدار زیادی پتاسیم است که به حفظ تعادل الکترولیتی بدن کمک می کند و برای افراد مبتلا به فشار خون مفید می باشد.
• آب تازه میوه آناناس، در دفع کرم های روده ای، دیفتری، عفونت گلو و تهوع صبحگاهی موثر است.
• آب آناناس مدر است و ادرار را زیاد می کند از این رو برای بیماران کلیوی مناسب است.
• آناناس در تازگی و جوانی بافت پوست موثر است زیرا این میوه حاوی ویتامین C و بتاکاروتن است و به همین دلیل باعث افزایش ساخت کلاژن و الاستین (بافت پروتئینی پوست) می شود و خون رسانی به پوست را افزایش می دهد.
• این خون رسانی بهتر به پوست، موجب رشد و ترمیم سلول ها می شود. خوردن آناناس به اشخاصی که پوست آنان کوپروز فراوان (عروق پر خون در زیر پوست) دارند نیز توصیه می شود زیرا بروملین موجود در اناناس، موجب حل شدن تجمعات سلول های خونی می شود.

استفاده های دیگر از آناناس:

استفاده از آناناس فقط در موارد پزشکی خلاصه نمی شود. از خواص دیگر آنزیم بروملین موجود در آناناس، می توان به نرم نمودن بافت های گوشت اشاره کرد. خواباندن گوشت سفت و ناپز در کنار آناناس قطعه قطعه شده، موجب نرم شدن گوشت می شود. پختن گوشت با آناناس نیز به نرم شدن بافت های گوشت کمک می کند.

از آنزیم مخصوص در آناناس می توان در تهیه غذاهای ژلاتینی مانند انواع دسرها و ژله استفاده کرد.

در فیلیپین از برگ های له شده آناناس به همراه نمک، مرهمی ساخته و با آن کمر را ماساژ می دهند که منجر به تسکین کمر درد می شود.

از برگهای این گیاه در بافندگی پارچه استفاده می‌کنند.

ارزش غذایی آناناس:

هر 100 گرم از بخش خوراکی (میوه ها) این گیاه دارای 209 کیلوژول (50 کیلوکالری) انرژی، 3.12 گرم کربوهیدرات ها، 9.85 گرم قند، 1.4 گرم فیبر رژیمی، 0.12 گرم چربی، 0/54 گرم پروتئین، 0.079 میلیگرم ویتامین ب1 (تیامین)، 0.032 میلیگرم ویتامین ب 2 (ریبوفلاوین)، 0.5 میلیگرم ویتامین ب 3 (نیاسین)، 0.213 میلیگرم ویتامین ب 5 (پانتوتنیک اسید)، 0.112 میلیگرم ویتامین ب 6 ، 18 میکرو گرم ویتامین ب 9 (فولات)، 5.5 میلیگرم کولین، 47.8 میلیگرم ویتامین ث، 13 میلیگرم کلسیم، 0.29 میلیگرم آهن، 12 میلیگرم منیزیم، 0.927 میلیگرم منگنز، 8 میلیگرم فسفر، 109 میلیگرم پتاسیم، 1 میلیگرم سدیم و 0.12 میلیگرم روی می باشد.

شرایط اکولوژیکی

آناناس در مقابل خشکی و گرما نیز مقاومت خوبی دارد و سرمای صفر تا 5 درجه سانتیگراد را نیز تحمل می کند اما میوه آن در صورت مواجهه با دمای کمتر از 1 درجه سانتیگراد سرما زده می شود و از نظر شکل تغییر می کند و ویتامین C و قند موجود در آن کاهش می یابد که سبب تغییر مزه در آن می گردد و اگر این سرما در زمستان تشکیل و ظهور گل باشد سبب کاهش کیفیت گل می شود. طول برگ آناناس معادل یک متر و عرض آن ها 6 تا 7 سانتیمتر است.

خاک های مناسب برای پرورش آناناس لومی شنی با زهکش مناسب می باشند. خشکی را به مدت طولانی تحمل کرده و pH مناسب برای آن 4/5 تا 6/5 است. از نظر شرایط آب و هوایی، آناناس در دمای 16 تا 35 درجه سانتیگراد رشد می کند اما بهترین دما برای آن 26-20 درجه سانتیگراد می باشد و دماهای پایین تر و بالاتر، در کیفیت و نسبت قند به اسید میوه تاثیرگذار است. البته میزان دمای مطلوب در گونه های مختلف آناناس متفاوت است به عنوان مثال مقاومت رقم Queen نسبت به تغییرات دما از رقم cayenne بیشتر است.

میزان آب مورد نیاز

این گیاه در مناطقی که بارندگی سالیانه حدود 600 میلیمتر باشد، به آبیاری نیاز ندارد اگرچه به منظور برداشت میوه در حجم تجاری، به 1000 تا 1500 میلیمتر بارندگی (یا آبیاری) سالیانه و رطوبت نسبی 70 تا 80 درصد نیاز دارد.

گیاه آناناس خاکی با عمق متوسط 0.5 نا 1 متر با زهکش خوب و بافت لوم رسی – شنی یا بافت شنی را می پسندد. بهترین pH برای آن حالت اسیدی است که محدوده 5/6 – 4/5 برای آن مناسب است. البته در برخی منابع، محدوده 5.6- 5 درج شده است. این گیاه به زهکشی پایین بسیار حساس است و در خاک بایستی مقدار زیادی مواد آلی و پتاسیم وجود داشته باشد. برای تولید یک محصول خوب٬ خاک باید غنی و حاصلخیر باشد.

درخت آناناس برای رشد هر چه بهتر و نگهداری مناسب نیاز به شرایط محیطی مناسبی دارد.

ارتفاع

ارتفاع این گیاه بسته به عوامل مختلف منجمله نوع واریته، شرایط اقلیمی و محیطی رشد و … بین 100 تا 200 سانتیمتر است.

نور

گیاهی آفتاب دوست به شمار می رود که برای رشد و نمو به نور کامل خورشید برای رشد نیاز دارد.

دما

دمای مناسب برای رشد این گیاه 15 تا 35 درجه سانتی‌گراد است که به دمای کمتر از 6 درجه سانتی‌گراد حساس است و از بین می رود.

خاک

برای رشد و نمو خاکها شنی و لومی را می‌پسندد، خاک مورد کشت باید از زهکشی مناسبی برخوردار باشد چرا که عدم زهکشی مناسبی سبب انباشت آب و در نتیجه به از بین رفتن گیاه می‌انجامد.

تکثیر

آناناس به راحتی توسط اندام‎های رویشی تکثیر می‌شود. معمولاً از مواد گیاهی متفاوتی شامل تاج بالای میوه، گیاهچه‌های زیر میوه، تنه جوش یا پاجوش در تکثیر آناناس استفاده می‎شود. گیاهچه‎های زیر میوه بهترین مواد تکثیری هستند و بعد از آن‌ها پاجوش‌های جانبی و تاج قرار دارند. تکثیر آناناس به روش‌های ریز ازدیادی نیز امکان‎پذیر است.

روش کاشت

آناناس اصولاً گیاه مناطق گرم و مرطوب است. این گیاه به خوبی در نواحی ساحلی دریا رشد می‎کند، چون دامنه تغییرات دما در این مناطق محدود است. آناناس تحمل دماهای خیلی بالا در تابستان یا خیلی پایین در زمستان را ندارد و در آب وهوای گرمسیری ملایم با کمی سایه، محصول خوبی می‎دهد. سایه کامل یا تابش نور شدید آفتاب برای رشد آناناس مطلوب نیست. آناناس در بسیاری از مناطق به عنوان میان کشت در بین درختان نارگیل و موز کشت می‌شود.

آناناس می‎تواند مدت زیادی شرایط خشکی وکم آبی را تحمل کند. برگ‎های این گیاه سلول‌های پارانشیمی ذخیره آب دارند که می‎توانند رطوبت را در طول دوره خشکی نگه دارند. برگ‎ها با لایه ضخیم مومی شکل پوشیده شده‎اند. روزنه‎ها کوچک‎اند و در داخل شیار و در سطح زیرین برگ‎ها متمرکزند. مناطق پر بارش بهترین مناطق برای رشد آناناس هستند. آناناس در شرایط طبیعی تحمل تنش‎های آبی بلندمدت را دارد، اما در این حالت اندازه میوه کوچک و فاقد بازارپسندی لازم است. برنامه منظم آبیاری بدون تنش باعث
می‎شود گیاه در مدت مشخصی به مرحله‎ای از رشد رویشی برسد که با هورمون‎پاشی گل انگیزی در گیاه انجام شود.  آناناس به شوری آب حساس است و میزان محصول آن در صورت آبیاری با آب دارای هدایت الکتریکی ( ECبیشتر از 1.28دسیزیمنس بر متر) کاهش می‎یابد.

دما یکی از مهمترین عوامل در کاشت آناناس است. بهترین دما برای رشد آناناس 32 درجه سانتیگراد در روز و 20درجه سانتیگراد در شب گزارش شده است. برای هر یک درجه افزایش یا کاهش دما از دمای بهینه، میزان رشد گیاه حدود 6 درصد کاهش می‎یابد. در نور شدید آفتاب و دمای بیشتر از 35 درجه سانتیگراد میوه دچار آفتاب سوختگی می‎شود. در فصل خنک رشد گیاه به تأخیر می‎افتد، برگ‎ها کوچک و دندانه‎دارتر می‎شوند، تعداد گیاهچه‎های زیر میوه افزایش پیدا می‎کند، میوه کوچکتر می‎شود، گوشت میوه کدر می‎شود، میزان اسیدیته میوه افزایش می‎یابد و قند میوه کمتر می‌شود.

وزن میوه رابطه مستقیمی با میزان نوردهی از زمان کاشت تا برداشت دارد. با افزایش میزان نور مقدار اسیدیته میوه کاهش پیدا می‎کند، ولی روی کل مواد جامد محلول اثری ندارد. روزهای ابری باعث کاهش رشد گیاه و کاهش اندازه میوه می‌شوند. در بعضی از ارقام (مانند ارقام گروه کوئین) شدت زیاد نور خورشید در زمان میوه‌دهی باعث آفتاب سوختگی میوه‎ها می‌شود. ارقامی مانند اسموتکاینه نسبت به طول روز بی تفاوت‎اند و در هر زمان از سال قادر به گلدهی هستند. به طور کلی می‎توان گفت آناناس تا حدی یک گیاه روزکوتاه است، ولی روزکوتاه اجباری نیست. شکستن دوره‌های تاریکی با نوردهی، گلدهی را متوقف می‌کند. دمای خنک مخصوصاً در شب اثر روز کوتاه‎ی را بیشتر می‌کند.

آناناس می‎تواند در دامنه وسیعی از خاک‌ها (به استثنای خاک‎های خیلی رسی) رشد کند، به شرطی‎ که خاک زهکش مناسب داشته باشد. بهترین خاک هم خاک‎های شنی با بافت سبک تا لومی هستند.

فاصله کاشت یا تراکم یکی از مهمترین عوامل در تعیین اندازه و میزان محصول در هکتار است. به دلیل سطحی بودن ریشه‎های آناناس و برای استقرار بهتر بوته‌ها در خاک، معمولاً بوته‌های آناناس را نزدیک به یکدیگر کشت می‌کنند تا تکیه‌گاهی برای همدیگر باشند. این عمل مانع واژگونی گیاه و همچنین سبب حفاظت آن‎ها از تابش شدید نور خورشید می‌شود.

عمق کشت 10 تا 15سانتیمتر است تا خاک در داخل جوانه مرکزی ریخته نشود. بعد از کاشت خاک اطراف بوته‎ها باید محکم فشرده شود.

آفات و بیماری های رایج و روشهای مبارزه با آفات

از آفات و بیماری های رایج آناناس می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.

بیماری صورتی:

بیماری صورتی در اصل توسط باکتری و قارچ ایجاد و سبب ایجاد خسارت می‌شود که برای مبارزه بهتر است از قارچ کش و آفت کش استفاده کنید.

پوسیدگی ریشه:

پوسیدگی ریشه یکی دیگر از بیماری های ویروسی قارچی است که باعث ایجاد خسارت به باغ آناناس می‌شود که برای این منظور می‌توانید از سموم شیمیایی استفاده کنید.

ویروس نقطه زرد:

ویروس نقطه زرد یکی دیگر از بیماری های رایج آناناس به شمار می رود که برای مبارزه باید از سموم مختلفی همچون قارچ کش و آفت کش استفاده کنید.

پوسیدگی هسته:

پوسیدگی هسته نیز سبب آسیب به محصول می‌شود که برای مبارزه با این بیماری باید از آفت کش و قارچ کش استفاده کنید. این بیماری زمانی به وجود می‌آید که خاک زهکشی مناسبی نداشته باشد و میزان بارندگی سالانه نیز بالا باشد.

شپشک ها:

از رایج‌ترین آفات آناناس می‌توان به حمله شپشک ها اشاره نمود که این شپشک ها توسط مورچه در گیاه آناناس گسترش پیدا می‌کنند، به همین دلیل مبارزه با مورچه به نابودی شپشک ها منجر می‌شود.

کنه:

نام حشره‌ای کوچک و ریز است که سبب آسیب رساندن به آناناس می‌شود که راه مبارزه با آن استفاده از روش‌های فیزیکی و همچنین سموم شیمیایی است.

سوسک:

سوسک از آفات رایج درختان مثمر به شمار می رود که به گیاه آسیب وارد می‌کند که برای از بین بردن آن می‌توانید از سموم شیمیایی استفاده کنید.

تریپس:

تریپس یکی دیگر از آفات آناناس به شمار می رود که برای از بین بردن آن می‌توانید از آب و صابون استفاده کنید.

نماتد:

نماتد یکی دیگر از آفات آناناس طی دوران رشد به شمار می رود که علاوه بر استفاده از سموم شیمیایی می‌توانید از آب و صابون نیز استفاده کنید.

برداشت

به طور کلی گلدهی آناناس 12 تا 15ماه پس از کاشت آغاز می‎شود و 135 تا 165 روز طول می‎کشد تا میوه به مرحله بلوغ و رسیدگی کامل برسد. با مشاهده تغییر رنگ جزئی در قاعده میوه‎های در حال رشد می‎توان آن‎ها را برای تولید کنسرو برداشت کرد. اما برای مصرف تازه‎خوری باید میوه را تا زمان رسیدن به رنگ زرد طلایی نگه داشت. میوه را همراه با تاج به مدت 10 تا 15روز می‎توان نگهداری کرد. پس از برداشت میوه، ساقه اصلی را حذف می‎کنند و یک تا دو پاجوش را برای رویش مجدد نگه می‌دارند. عمر مزرعه آناناس در صورت حاصلخیزی خاک می‎تواند تا 30سال باشد، اما در مزارع تجاری عمر اقتصادی مزرعه آناناس حدود 4 سال است که در این مدت معمولاً سه محصول شامل محصول اصلی از بوته‎های اولیه و دو نسل از گیاهان وارویش برداشت می‌شود. پس از 4 سال باید مزرعه را شخم زد و مجدداً کشت انجام شود.