ساکولنت ها چه گیاهانی هستند؟
ساکولنت (Succulent plant) به هر گیاهی که دارای اندام های گوشتی، سفت و ذخیره کننده ی آب است، گفته میشه. ساکولنت ها آب را در برگها، ساقه ها و ریشه های خود ذخیره می کنند. این گیاهان خود را با شرایط آب و هوایی خشک و لم یزرع در سرتاسر جهان، از آفریقا تا صحرای آمریکا، وفق داده اند و همین سازگاری باعث شده که بتوانیم انواع ساکولنت ها را که دارای برگهای پهن، گلهای سفت و برگ های اشکی یا ستونی هستند در منزل پرورش دهیم.
گروهی از ساکولنت ها مانند آلوئه ها به خوبی شناخته شده اند در حالیکه برخی ازآنها ناشناخته اند. همچنین کاکتوس ها زیر مجموعه ای از ساکولنت ها هستند. این گیاه دارای ۶۰ گونه مختلف از گیاهان گوشتی رو شامل میشه که معرف ترین اونها سدوم، اشک تمساح، آچوریا و… است
از ساکولنت کجاها استفاده میشه؟
جالب است بدنید که ساکولنت ها را نماد مقاومت و استواری میدانند و به همین خاطر این روزها برای هدیه دادن به عزیزان از آنها استفاده میکنند، راستی برای ساخت ترایروم، روف گاردن ها، دویار سبز از ساکولنت های برگ پهن بیشتر استفاده میشود. همانوطر که گفتیم این گیاهان بسیار مقاوم هستند و برای دکوراسیون های داخلی بسیار مورد استفاده قرار میگیرند.
تفاوت کاکتوس و ساکولنت در چیست؟
هر دو گیاه گوشتی هستند ولی ساکولنت ها بخش بسیار بزرگی از گیاهان گوشتی رو شامل میشن که کاکتوس ها هم جزو اونها هستند، پس میشه گفت کاکتوس ها زیر مجموعه ای از خانواده بزرگ ساکولنت ها هستند.
تفاوت کاکتوس و ساکولنت رو میشه از چند ویژگی بررسی کرد، تفاوت در آرئول (ساکولنتها فاقد آرئول هستند که تیغ از آنها بیرون بزند)، تفاوت در تیغ (کاکتوس ها تیغ زیادی دارند ولی اثر ساکولنت ها تیغ ندارند)، برگ (به جز چند گونه خیلی کمی اکثر کاکتوس‌ها برگ ندارند) و گل (گلهای کاکتوس بسیار بزرگ، خاص و پیچیده می باشد) است.
انواع ساکولنت ها را بشناسید
ساکولنت ها رو باید به دو دسته زیر تقسیم کنیم :
- ساکولنت های سخت : گیاهانی که توانایی زندگی در شرایط سخت و هوای سرد را دارند و در بیشتر گونه ها رنگ برگها در دمای پایین تغییر میکند ولی باز زنده می مانند. (سمپرویوم ، کراسولا آتشین، هاورتیا گوره خری)
- ساکولنت های نرم : این نو گیاهان توانایی تحمل دمای سرد را ندارد پس اگر در مناطق سرد کشور زندگی میکنید و دوست دارید گیاهان خود را در بالکن نگهداری کنید انتخاب خوبی برای شما نخواهند بود. (سدوم، کوتیلدون، آچوریا)
چگونه از گیاه ساکولنت نگهداری کنیم؟
این گیاهان به نور خوب و فیلتر شده، آبیاری کم، خاکی با زهکشی بالا و دمای معمول اتاق برای رشد نیاز دارند ولی در ادامه به صورت کامل تمامی موارد را مورد بررسی قرار میدهیم.
نور مورد نیاز برای ساکولنت ها
ساکولنت ها به نور زیاد ولی فیلتر شده نیاز دارند که باز به منطقه و شدت نور خورشید بستگی دارد، این گیاهان را میتوان با نور مصنوعی و لامپ‌های مخصوص هم پرورش داد. بعضی از ساکولنت ها مانند هاورتیاها در زیر نور بنفش رشد بهتری دارند.
دقت داشته باشید برخی ساکیولنت ها (تعجب نکنید خیلی جاها اینجوری تلفظ میشه) در تمام طول سال نیاز نوری بالایی دارند و باید نور خورشید را به طور کامل دریافت کنند البته نور باید به تمام بدنه ی گیاه برسد نه این که فقط به یک طرف گیاه نور بتابد. اگر ساکولنت ها نور مورد نیاز خود را دریافت نکنند رشد خوبی نخواهند داشت سرحال نخواهند بود و به احتمال قوی گل هم نخواد داد.
نکته مهم : درسته این گیاهان نور زیاد نیاز دارند ولی قرار دادن یکدفعه آنها در معرض نور مستقیم میتونه موجب سوختگی برگ در بعضی مواقع مرگ آنها شود.من که همیشه پشت پنجره که شیشه های مات داره میذارم و زیاد جابجاشون نمیکنم.
بهترین دما برای نگهداری ساکولنت ها
ساکولنت ها خیلی بیشتر از آنچه که افراد تصور می کنند قدرت تحمل سرما را دارند همانطور که می دانید در بیابان ها اختلاف دمایی زیادی بین شب و روز وجود دارد بطوریکه ساکیولنت ها حتی شب های سرد با دمای پایین تر از ۴ تا ۷ درجه سانتیگراد را تحمل میکنند . دمای ایده آل برای ساکولنت ها در روز بین۲۱ تا ۲۹ درجه سانتی گراد و در شب بین ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتی گراد است. در فصل سرد سال مراقب باشید که کنار وسایل گرمایشی قرار نگیرند چون آب داخل برگها باعث میشه گیاه چروکیده یا از بین برود.
تجربه شخصی : یادمه یک سری حواسم نبود و یکی از ساکولنت هام رو روی شوفاژ گذاشتم نگو روشنه، صبح که پاشدم دیدم چشمتون روز بد نبینه کاملا چروک شده انقدر ناراحت شدم که نگو حال اگر شما هم میخواهید مثل من ناراحت نشید دمای مناسب رو براش فراهم کنید.
خاک ساکولنت چیست؟
خاک مورد استفاده باید دارای زهکشی مناسب باشد تا هوا در آن جریان داشته باشد و آب به راحتی از آن خارج شود زیرا آب بیش از حد باعث پوسیدگی و مرگ گیاه خواهد بود. خاک قبل از استفاده در گلدان ضدعفونی شود. ترکیب خاک مناسب ساکولنت ها ترکیبی از پیت ماس کوکوپیت و ماسه میباشد. اگر تازه کار هستید حتما از خاک های مخصوص کاکتوس استفاده کنید.
میزان درست آبیاری ساکولنت ها چقدر است؟
اکثر مواقع این اعتقاد وجود دارد که ساکولنت ها و کاکتوس ها به آب خیلی کمی احتیاج دارند خصوصا اینکه کاکتوس ها می توانند برای همیشه بدون آب زنده باشند! این اعتقاد از آنجا سرچشمه میگیرد که کاکتوس ها در بیایان ها هرگز آبی دریافت نمی کنند بنابراین وقتی افراد این گیاهان را در گلدان هم می کارند احساس میکنند باید خیلی خیلی کم به آنها آب داد.
باید گفت این تصور غلط است. چرا که در بیایان گیاهی با جثه ای کوچک ممکن است ریشه های گسترده ای در اطراف خود داشته باشد و مواقعی که برای مدت زمان طولانی باران نبارد ریشه های گسترش یافته ی گیاه بخوبی از شبنم موجود در خاکهای اطراف و در برخی مناطق از بخارات دریا استفاده میکنند . اما در گلدان گیاه به این رطوبت طبیعی دسترس ندارد و ما باید آن را برای آن فراهم کنیم .
پس چطور آبیاری کنیم؟
مطمئنا آبیاری ساکولنت ها اصول خاصی دارد یکی از این اصول توجه به فصل است، در فصل تابستان باید در آبیاری اکثر ساکولنت ها دست و دلبازتر بود و در طول فصل زمستان موقعی که گیاه به خواب رفته است باید آبیاری را به یکبار در ماه برسانید. اندکی آبیاری در فصل زمستان کمک میکند که ریشه های گیاه از خطر خشکی و مرگ در امان باشند.
بهترین روش تشخیص زمان آبیاری : هر زمان خاک گلدان تا عمق ۴ الی ۵ سانتی متری خشک شد شما اقدام به آبیاری مجدد کنید توجه داشته باشدی که اگر از این روش استفاده کنید دیگه هیچ مشکلی در زمستان و تابستان برای گیاه شما پیش نخواهد آمد.
دقت داشته باشید که هم کم آبی و هم آبیاری بیش از حد هر دو عواقب خاص خود را دارند. بطوری که آبیاری بیش از حد و متعاقب آن پوسیدن گیاه عامل بسیار رایج در خرابی گیاه است.اگر بیش از حد در آبیاری ساکیولنت خود دست و دل بازی به خرج دهید بافتِ ذخیره سازی آب گیاه پر می شود و به صورت پف کرده در می آید و در نهایت ترک میخورد.
پس همیشه مراقب باشید اگر چه ساکولنت بیش از حد آبیاری شده ممکن است در ابتدا چاق و چله و سالم به نظر برسد اما ممکن است سیستم ریشه در زیر خاک دچار پوسیدگی شود و موجب مرگ گیاه شود. چون اگر خاک را خیلی نم نگه دارید به ریشه هوا نمیرسد و ریشه ها می میرند و آرام آرام گیاه نرم شده و پوسیده می شود.
میزان رطوبت مورد نیاز محل نگهداری
اکثر ساکولنت ها و کاکتوس ها جو خیلی مرطوب را نمی پسندند البته در این میان استثنائاتی وجود دارد اما با این حال آنها رطوبت طولانی مدت را دوست ندارند. شما می توانید در روزهای گرم مقداری آب ولرم را به صورت مه پاش روی ساکولنتها اسپری کنید. ترجیحا اسپری کردن را در اوایل صبح انجام دهید برای اینکه گیاه تا شب فرصت خشک شدن داشته باشد.
چقدر ساکولنت ها را تغذیه کنیم؟
کوددهی باید در فصل رشد گیاه انجام شود پس در فصل بهار که فصل رشد اکثر ساکولنت ها ست میتوان آنها را کوددهی کرد و دوباره در اواخر تابستان یا اوایل پاییز به آنها کود داد. کوددهی حداقل یکبار در ماه رشد کافی است. برای ساکیولنت های زمستان رشد مثل کریسمس می توانید یکبار در فصل زمستان کوددهی کنید البته محلول خیلی رقیق باشد.
نحوه تکثیر ساکولنت ها در خانه
یکی از گیاهانی که به راحتی قابل تکثیر است همین ساکولنت خودمونه که با استفاده از قلمه برگ، گرفتن پاجوش، تقسیم بوته و همچنین کاشت بذر میشه تکثیر کرد فقط نکته ای که حتما به توجه داشته باشید این است که بعد از قلمه زدن و تکثیر حتما از خاکی با زهکشی بالا استفاده کنید.
تجربه شخصی : اجازه بدین یک داستان از تکثیر این گیاه براتون بگم، یک روز برگهای آچوریا و چند ساکولنت دیگه رو از گیاه جدا کردم و داخل ظرفی قرار دادم که بعد از پینه بستن در بستر خاک قرار بدم تا ریشه بزنه، گذشت و من یادم رفت که میخواستم این گیاه رو تکثیر کنم بعد از حدود دو الی سه هفته اون ظرفه لازمم شد رفتم برش دارم دیدم اااا داخلش برگها ریشه دارن و دارن جونه میزنن، اینو گفتم که بدونید خیلی راحت میشه این گیاه رو تکثیر کرد عکسش رو میتونید پایین ببینید. و اینکه بعد از تکثیر تروخدا گیاه رو به آب نبندید….
گیاهانی مثل هاورتیا گوره خری رو میشه از طریق پاجوش خیلی راحت تکثیر کرد یا کوتیلدون رو میشه از طریق برگ و ساقه قلمه زد. سدوم هم از اون دسته گیاهان است که میشه با استفاده از دانه ها و ساقه تکثیر کرد پس به طور کلی روش های زیر برای این کار وجود دارند.
روش قلمه زدن:
اگر دیدید گیاهتون خیلی بلند شدن کافیه یک چاقو تیز و استریل پیدا کنید و ۲ سانتی متر زیر برگ رو برش بزنید و به مدت ۲۴ ساعت در محلی قرار بدید تا محل برش پینه ببند و بعد ا آب یا خاک ریشه دار کنید.
روش کاشتن برگها:
خیلی راحت برگهای گیاهانی مانند اشوریا یا سدوم رو روی خاک بریزید خودشون شروع به جوانه زدن میکنن.
روش تقسیم بوته:
زمانی که دارید تعویض گلدان رو انجام میدید میتونید گیاهی که ریشه های خیلی زیادی داره رو تقسیم کنید، فقط توجه کنید که مراقب اسیب به ریشه باشید و در این روش احتمال وارد شدن شوک به گیاه بالا هست.
روش جدا کردن پاجوش‌ها: همیشه از کنار گیاه مادری بچه هایی رو میتونید ببنید که با جدا کردن اونها میتونید یک گلدان جدید داشته باشید.
کدوم ساکولنت ها برای نگهداری خوب هستند؟
نمیشه گفت کدوم گونه بهتر از دیگری است ولی میشه از نظر راحتی و سختی و اینکه برای محیط خانه میخواهید یا خارج خانه آنها را تقسیم بندی کرد، اما در کل ساکولنت هایی با برگهای سبز برای محیط داخل خانه و گیاهانی با رنگ برگ نارنجی و بفش برای محیط های خارج مناسب هستند. در ادامه چند پیشنهاد خوب برای شما دارم که میتونید برای شروع آنها را خریداری کنید.
- هاورتیا گوره خری
- سدوم
- کوتیلدون
- دانه غوره ای
- آلوئه ورا
- انواع کراسولا ها
- سانسوریا ها
- آچوریا
مشکلات و بیماری های رایج ساکولنت ها
هر گیاهی مشکلات و بیماری خاص خود را دارد و چون ساکولنت ها بیش از ۶۰ گونه دارند نمیشه یک درمان قطعی برای همه آنها داد ولی در ادامه به برخی از مشکلات که بین این گیاهان مشترک است خواهیم پرداخت.
علت ریزش برگ ساکولنت ها چیست؟
این مشکل میتونه از جابجایی و تغییر شرایط محل نگهداری باشه که سعی کنید اونجا که میتونید از تغییر ناگهانی جلوگیری کنید، کمبود نور هم از دیگر دلایل ریزش برگ این گیاهان می باشد، آبیاری زیاد و یا کم هم دیگر دلیلی است که بر زرد شدن و ریزش برگ میتونه تاثیر گذار باشه پس شرایط گفته شده را بررسی کنید.
کم رنگ شدن برگها
این مشکل از کمبود مواد مغذی و یا نور شدید است که حتما بررسی کنید چون در صورت ادامه دار بودن گیاه شما از بین خواهد رفت.
رشد علفی و زیاد شدن فاصله برگها
این مشکل بیشتر بخاطر نداشتن نور کافی است که حتما گیاه را به محلی با نور زیاد منتقل کنید یا از نور رشد استفاده کنید
سوختگی و ایجاد لک روی برگها
این مشکل از نور زیاد و مستقیم است و همچنین میتونه از غبارپاشی در زمان ظهر هم باشه
آیا ساکولنت ها دچار آفت میشن؟
بله این گیاهان هم مورد حمله شته، کنه و شپشک قرار میگیرند که ابتدا با استفاده از دستمال آغشته به الکل باید ساقه ها را تمیز کنید و سپس با استفاده از سم های مخصوص گیاه را هر ۴ روز یکبار سمپاشی کنید.
جمع بندی ساکولنت چیست و چطور نگهداری کنیم؟
گیاهان گوشتی که نگهداری خیلی راحتی دارند و فقط شما با تنظیم کردن آبیاری و استفاده از خاک مناسب میتونید خیلی راحت این گیاهان رو در خانه نگهداری کنید، دلیل اصلی ریزش برگ آنها آبیاری زیاد، جابجایی و تغییر دما است که تا حد امکان تغییر شرایط برای آنها نداشته باشید، کاکتوس ها زیر مجموعه از ساکولنت ها هستند. نور مستقیم برای این نوع گیاهان خوب نیست و تا جایی که میتونید از نور فیلتر شده براشون استفاده کنید.
۷ تا از بهترین ساکولنت
ساکولنت ها جزو گروهی از گیاهان دارای اندام های گوشتی که آب زیادی در ریشه و ساقه و برگ های آن ها وجود دارد. به خاطر این ویژگی ها نگهداری از این گیاهان راحت می باشد.
از آنجایی که ساکولنت ها در سراسر جهان وجود دارند دارای تنوعی بسیار بالای رنگ، اندازه و شکل می باشند که باعث جذاب شدن آنها می باشد.
برای این که گلی را بخرید و از آن نگهداری کنید اولین قدم شناخت کامل محیط اطرافتان می باشد شما باید بدانید که تابش نور خورشید در خانه چه میزان می باشد، برای فضای داخل خانه می خواهید یا فضای بیرون ، اگر فضای بیرون را انتخاب می کنید آب و هوای اطراف شما بارانی است با محیطی مرطوب یا خشک. اغلب افرادی که گل میخرند اصولا آبیاری گیاهان را فراموش می کنند به همین دلیل انتخاب ساکولنت برای آنها بهترین گزینه می باشد پس برای افراد مبتدی و یا خانواده های پر مشغله بهترین انتخاب خرید ساکولنت می باشد.
اپونتیا راکتی (Microdasys Opuntia) بهترین انتخاب برای مکان های آفتابی
نقاطی از خانه که خیلی آفتابگیر هستند مانند اتاق هایی با پنجره های بزرگ جنوبی که برای ساکولنت اپونیا راکتی بهترین مکان می باشند. این گیاهان حتی اگر در مکان های آفتابگیر هم باشند نیاز آبی زیادی ندارند زیرا اصالتا در مکان های پر نور زندگی می کنند. پس شما نیازی ندارد که در مورد نیاز آبی این گیاه نگران باشید.
زاموفیلیا بهترین انتخاب برای مکان های سایه
اگر شما به دنبال گیاهی برای یک اتاق با پنجره های کوچک و یا گوشه ای از خانه و یا حیاط که سایه می باشد هستید، پس شما نیاز به گیاهی دارید که به نور خورشید برای رشدشان نیاز ندارند. این گیاهان به گیاهان سایه دوست معروف می باشند که یکی از آنها زاموفیلیا (Zamioculcas zamiifolia یا ZZ Plant) می باشد که دارای ساقه های بلند با برگ های وسیع هستند که نیاز به مراقبت کمی دارند. این گل را می توانید در اتاق نشیمن و یا اتاق خواب نگهداری کنید.
تیلاندسیا بهترین انتخاب برای مبتدیان
اگر شما جزو افراد پر مشغله هستید که وقت نمیکنید زیاد به خانه سر بزنید و یا در مورد نگهداری گل و گیاه هیچ تجربه ای ندارید ولی گل دوست می باشید بهترین انتخاب تیلاندسیا می باشد که یک شروع عالی برای شما محسوب می شود. با نور متوسط و آبیاری کم این گیاه رشد خود را می کند. پس اگر شما این گیاه را فراموش کنید هم این گیاه رشد خود را خواهد کرد. این گیاه جزو گیاهان هوازی می باشد که به معنای واقعی درهوا رشد می کنند.
کاکتوس ruby ball بهترین انتخاب برای میز کار
اگر میز کار شما نیاز به رنگ بندی شاد می باشد بهترین انتخاب کاکتوس رابی بال می باشد که خود از دو نوع کاکتوس به وجود می باشد. این گیاهان در مناطق روشن، اما دور از پنجره ها هستند، بنابراین می توانند به خوبی روی میز شما رشد کنند، نیاز آبی این کاکتوس بسیار کم است. شما با انتخاب این گیاه برای میز کار خود طبیعت را به دفتر کار می آورید. رنگ سبز و صورتی باعث می شود میز کار شما بسیار جذاب تر و دوستانه تر باشد.
بهترین مجموعه برای یک تراریوم
ساکولنت ها بهترین مجموعه برای ساختن یک باغچه زیبا می باشند اگر می خواهید مجموعه ای از گیاهان رو در کنار هم قرار دهید و نیازمند مراقبت کمتری باشند مجموعه ساکولنت ها انتخاب خوبی می باشند. این مجموعه را شما می توانید تا ماه های پایانی سال نیز سبز در کنار خود داشته باشید. شما با خرید هر مجموعه ساکولنت میتوانید با گذشت زمان یک مجموعه جدید دیگری را هم تکثیر کنید. به خاطر رنگ بندی بسیارمتنوع ساکولنت ها و سایز مختلف آن ها شما می توانید یک مجموعه ساکولنت بسیار جذاب در خانه خود و میز کار خود داشته باشید.
الوئه ورا بهترین برای زمستان
هوای خشک، نور خورشید کم و کاهش درجه هوا نشان دهنده فصل زمستان می باشد. درست است که داخل خانه شما گرم تر از فضای بیرون می باشد ولی برای این محیط بهترین گیاه آلوئه ورا می باشد که حتی در فصل زمستان نیز با وجود دمای پایین هوا و نور غیر مستقیم نیز می تواند رشد خود را بکند و زنده بماند. در زمستان آلوئه ورا به خواب زمستان می رود و زمان استراحت آن است پس نیاز آبی آن کم می شود و در فصل بهار رشد آن شروع می شود. ژل داخل آلوئه ورا باعث تسکین زخم می شود.
آگاو بهترین برای خارج از منزل
پیدا کردن گیاهی که در محیط بیرون بتواند رشد کند و با تمامی شرایط آب و هوایی سازگار باشد بسیار کار سخت و دشواری می باشد. نوسانات درجه حرارت و باران و روزهای آفتابی یک گیاه را از بین می برد ولی در این بین گیاه آگاو (خنجری) بهترین گیاه برای این شرایط آب و هوایی می باشد. agave americana بومی ایالات متحده می باشد و می تواند در خارج از محیط خانه به سرعت رشد کند.
