بیماریهای درخت گردو

نام علمی :

juglans

تیره :

juglandaceae

انواع این درخت درچین، ژاپن، فرانسه و آمریکا کشت می‌شود مهم‌ترین گردوهای موجود در دنیا معروف به گردوی ایرانی است، زیرا ابتدا از ایران به خاورمیانه و از آنجا به یونان و روم و سپس به انگلستان و بعد به آمریکا برده شده‌ است. گردوی ایرانی تنها گونه‌ای از این خانواده است که مغز آن از نظر خوراکی مصرف اقتصادی دارد. گردوی معمولی درختی است یک پایه که بلندی آن از ۱۰ تا ۲۵ متر قابل تغییر است، گردو دارای برگ‌های مرکب شانه‌ای است و درختی یک پایه است که گل‌های نر و ماده روی یک درخت به صورت جدا گانه ظاهر می‌شوند. گامت‌های ماده گردو دگر گشن است گرده افشانی آن به وسیله باد انجام می‌شود و حشرات در آن نقشی ندارند.

انواع بیماریهای گردو و راههای کنترل آنها :

لکه سیاه گردو

لکه سیاه گردو نوعی بیماری‌های درخت گردو است که عامل آن آنتراکنوز است و در مناطق گردوکاری کشور زیاد است و در رطوبت زیاد هوا فراگیر می‌شود.

این قارچ به اندام‌هایی مانند برگ و شاخه‌های کوچک قهوه‌ای رنگ و در میوه‌ها به شکل لکه‌های گرد و نامنظم در سطح پوست میوه‌ها دیده می‌شود. عامل بیماری در برگ‌ها و میوه‌های ریخته شده یا داخل زخم‌های روی شاخه‌های سال قبل زمستان گذرانی می‌کند. در بهار با ریزش باران آلودگی شروع می‌شود در ابتدا برگ‌ها ریزش می‌کنند، درخت ضعیف می‌شود و کیفیت میوه کم می‌شود.

کنترل بیماری

به دلیل آنکه عامل بیماری در برگ‌ها و میوه‌های ریخته شده وجود دارند باید از کف باغ جمع آوری و سوزانده شوند. یکی دیگر از راههای مبارزه با این بیماری سه نوبت سم‌پاشی است. نوبت اول اواسط پاییز، نوبت دوم در اسفند ماه قبل از تورم جوانه‌ها و نوبت سوم در بهار بعد از ریزش گلبرگها و زمان فندقی شدن میوه‌ها

استفاده از سمومی مانند اکسی کلرور مس و بردو نوبت اول بعد از ریزش گل آذین نر(شاتون‌ها) و نوبت دوم دو هفته بعد از نوبت اول

بلایت گردو

بلایت یک بیماری باکتریایی است. ﻛﻠﻴﻪ ﺑﺎﻓﺖ‌ﻫﺎي ﺳﺒﺰ و ﺗﺎزه روﺋﻴﺪه و میوه‌ها ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎري ﺣﺴﺎس ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ ﻛﻠﻲ ﺑﻴﻤﺎري اﻳﺠﺎد ﻟﻜﻪ‌ﻫﺎي ﺳﻴﺎه ﻧﻜﺮوزه ﺑﺮ روي ﻣﻴﻮه، ﺑﺮگ و ﺷﺎﺧﻪ‌ﻫﺎي ﺳﺒﺰ ﺑﻮده و ﮔﻞ‌ﻫﺎي ﻧﺮ و ﻣﺎده را ﻧﻴﺰ آﻟﻮده ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ. برگ و میوه دارای علایم زیر است:

ﻛﻠﻴﻪ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺳﺒﺰ و ﺗﺎزه روﺋﻴﺪه ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎري ﺣﺴﺎس ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ ﻛﻠﻲ ﺑﻴﻤﺎري اﻳﺠـﺎد ﻟﻜـﻪ ﻫـﺎي ﺳـﻴﺎه ﻧﻜﺮوزه ﺑﺮروي ﻣﻴﻮه، ﺑﺮگ و ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﺳﺒﺰ ﺑﻮده و ﮔﻞﻫﺎي ﻧﺮ و ﻣﺎده را ﻧﻴﺰ آﻟﻮده می‌کند.

ﻛﺮم ﺳﻴﺐ و آﻓﺘﺎب ﺳﻮﺧﺘﮕﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﻼﻳﺖ، ﻣﻮﺟﺐ ﺳﻴﺎه ﺷﺪﮔﻲ ﭘﻮﺳﺖ ﺳﺒﺰ ﻣﻴﻮه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﻣﺎ وﺟﻮد ﻓﻀﻮﻻت ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻻرو ﻛﺮم ﺳﻴﺐ و ﻣﺤﺪود ﺑﻮدن ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺳﻴﺎه آﻓﺘﺎب سوخته ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﺎﺑﺶ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻦ دو ﻋﺎرﺿﻪ از ﺑﻼﻳﺖ میﮔﺮدد. علاوه بر رطوبت حشراتی مانند لارو کرم سیب می‌توانند این بیماری را منتقل کنند.

راه اصلی پراکنده شدن این بیماری باران است و در بارش‌های بهاره و آبیاری بهاره انتشار بیماری بیشتر می‌شود.

کنترل بیماری

استفاده از ارقام مقاوم، ﺳﻤﻮم ﻣﺴﻲ راﻳﺞ در ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻴﻤﺎري اﻛﺴﻲﻛﻠﺮور ﻣﺲ و ﻣﺨﻠﻮط ﺑﺮدو ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ. استفاده از این سموم دو تا سه نوبت روی برگها و حالت زمستان گذرانی می‌تواند در کنترل بیماری کمک کند. دو نوبت سم‌پاشی با اکسی کلرور مس، نوبت اول قبل از تورم جوانه‌ها و باز شدن برگ و گل‌ها به نسبت 4 در هزار و نوبت دوم پس از خاتمه دوران گلدهی به نسبت 3 در هزار قابل توصیه است.

شانکر باکتریایی گردو

عامل این بیماری باکتری است و علائم آن شامل ضعیف شدن درخت و تنک بودن شاخه درختان آلوده می‌شود. باکتری درون شانکر یا تراوشات آن زمستان گذرانی می‌کند و در بهار با جاری شدن این تراوشات به بیرون راه پیدا می‌کند. از طریق باد و باران وارد زخم‌های درختان می‌شود و در تابستان بزرگ می‌شود، در تابستان فعال و در پاییز و زمستان غیرفعال است. در خاک‌های فقیر و خشک بیشتر دیده می‌شود.

نوع شدیدتر این بیماری، شانکر آوند آبکش است که شکاف‌های عمقی در تنه درختان ایجاد می‌شود. به دلیل اینکه در این بیماری آوندهای آبکش مسدود می‌شوند و انتقال قندها با مشکل مواجه می‌شود که سبب زردی و خشک شدن گیاه می‌شود. همچنین ترشحات سیاه رنگی از این محل‌ها خارج می‌شود که خشک می‌شود.

کنترل بیماری

کم کردن تنش‌های محیطی با آبیاری منظم و تقویت درختان و انجام هرس و از بین بردن شاخه‌های بیمار. شانکرهایی که زیاد رشد نکردند را می‌توان با چاقوی تیزی تراشید و کلیه بافت‌های آلوده را جدا کرد و محل برش‌ها را با محلول اکسی کلرور مس یا بردو پوشاند. ارقام ایرانی به این بیماری حساس هستند ولی پایه‌های پارادکس مقام اند.

یکی از راههای پیشگیری از این بیماری تهیه نهال سالم و گواهی شده است.

انجام هرس شاخه‌ها در زمستان و مواقعی که بارندگی وجود ندارد انجام شود و بررسی مداوم در مناطق آلوده

پوسیدگی ریشه و طوقه گردو

یکی از مهم ترین بیماری‌هایی است که منشا خاکزی(قارچ فایتوفترا) دارد. این بیماری گیاه را ضعیف کرده و در برابر انواع بیماری‌ها و تنش‌ها حساس می‌کند و در نهایت باعث مرگ درخت بخصوص در مناطقی که خاک زهکشی کافی ندارد خواهد شد.

یکی از راه‌های کنترل این بیماری استفاده از ارقام مقاوم مانند پارادکس است. انواع گردوهای سیاه بسیار حساس، ارقام ایرانی متحمل و اکثر هیبریدهای(دورگه‌) پارادکس مقاوم هستند.